Özge Dündar Ta?k?n’?n “Doula Deste?i ?çin 10 Neden” isimli yaz?s?n? daha önce sitemizde yay?nlam??t?k. Bugün de, kendisiyle yapt???m?z röportaj? sizlerle payla?mak ve “Dünya Doula Haftas?” sebebiyle tüm doulalar? buradan kutlamak istiyoruz.
Doula’m Olur musun?K?saca sizi tan?yabilir miyiz? Doula nedir ögrenebilir miyiz?
1979 do?umluyum, ?stanbul Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinde 4 sene klasik müzik okuduktan sonra garip bir ?ekilde kendimi Marmara Üniversitesi Beden E?itimi ve Yüksek Okulunda (k?saca spor akademisi) buldum. Yakla??k 7 senedir de pilates e?itmenli?i yap?yorum.Son 4 senedir de, hamilelik öncesi ve sonras? anne adaylar?yla çal??maktay?m. Derslerim s?ras?nda hem hamileleri bilgilendirmek hem de normal do?um korkular?n? azaltmak, onlar? daha iyi anlamak için çe?itli do?um kurslar?na kat?ld?m. Bu kurslarda “Doula”l?k diye diye bir meslek oldu?unu ö?rendim ve sonras?nda Türkiye’de ilk defa DO-UM’da aç?lan Julia Steils Birth Doula (do?um destekçisi) e?itimine ba?lad?m. ?imdi i?imle ilgili verdi?im en iyi karar?n, bu e?itime kat?lm?? olmak oldu?unu dü?ünüyorum.
Doula, Türkiye için çok yeni bir kavram, yeni yeni duyulmaya ba?lanan bir meslek dal?. Asl?nda son birkaç y?ld?r do?um koçu olarak biliniyor, doulalar?n do?umda yapt?klar? ?ey koçluktan çok destek olmak gibi oldu?u için koç kelimesini kullanmay? tercih etmiyorum.
Doula, do?umda anneye duygusal, bilgisel ve fiziksel destek sa?layan konusunda e?itimli profesyoneldir. Eski Yunanca’da hizmet eden kad?n anlam?na geliyor.Asl?nda tam da bunu yap?yor.
Doula olmak nereden akl?n?za geldi? Daha önceden do?uma kar?? bir ilginiz var m?yd??
Çal??t???m annelerle derslerim boyunca konu?tuklar?m, onlar?n do?umla ilgili korkular?n?, endi?elerini payla?mak beni do?um ve hamilelik sürecine daha da yakla?t?rd?. Dokuz ay boyunca neredeyse haftada üç gün, tüm gebelik süreçlerini payla?t???m anne adaylar?n?n do?umlar?nda da yanlar?nda olma fikri beni çok heyecanland?rd? ve ?imdi buraday?m.
Bir doula ile çal??mak istersek bunu nas?l yap?yoruz? Yani doulam?z hamileli?imizin hangi a?amas?nda hayat?m?za dahil oluyor, hangi durumlarda yan?m?zda oluyor ve yollar?m?z ne zaman ayr?l?yor?
Önce, kendinizi yan?nda güvende ve iyi hissedece?iniz bir doula bulmal?s?n?z. Gerekiyorsa birkaç tanesiyle ön görü?me yap?p, size en yak?n gelen doulayla çal??maya karar verebilirsiniz. Her do?um destekçisinin, kendisine özel bir çal??ma program? vard?r. Genelde do?umdan önce bir tan??ma görü?mesi ve ard?ndan baban?n da dahil oldu?u üç çal??ma yap?l?r. Tabii doktorunuza, do?umunuzda doula deste?ini alaca??n?z? söylemelisiniz. Sonras?nda doulan?zda, doktorunuzla tan??mak için sizinle bir muayenenize kat?l?r.
Gelelim do?uma, doulan?z sizin beklenen do?um tarihinizden 10 gün önce ve sonras? için sizden haber beklemeye ve sizinle kontakta olmaya devam eder. Do?umunuz ba?lad???nda (gece gündüz fark etmez) doulan?z? arars?n?z ve ister evinizde ister hastanede bulu?ursunuz. Siz bebe?inizi ilk kez emzirene kadar yan?n?zda kal?r, size ve e?inize (ya da yan?n?zda size yard?mc? olan kim varsa)destek olur. Hastaneden evinize geçti?inizde de, bir ev ziyareti yapar ve her ?eyin yolunda olup olmad???na bakar, emzirme ya da do?um sonras? herhangi bir s?k?nt? ya?ay?p ya?amad???n?zla ilgilenir. Bir sorun ya?ad???n?zda da yine size destek olmaya çal???r, kendisini a?an durumlarda da, sizi farkl? profesyonellere yönlendirir.
Hamileli?inizin her a?amas?nda,do?umunuzda bir doula olmas?na karar verebilirsiniz.Birbirinizi tan?man?z, sizin do?um seçeneklerinizi, korkular?n?z?, beklentilerinizi, doktorunuzla aran?zdaki ili?kiyi, e?inizin ya da di?er destekçinizin do?umunuzda ne kadar yer almak istedi?ini ö?renip, do?um için nefes ve di?er çal??malar? yapabilmeniz için en az?ndan do?umunuzdan bir ay öncesine kadar bir doula bulman?z daha iyi olur ama son anda da olsa, elinizi size inanarak, güvenerek tutan, seçiminiz ne olursa olsun sonuna kadar so?ukkanl?, bilgili ve sevgi dolu bir ?ekilde size destek olan doulan?z,do?umunuzu maksimum derecede kolayla?t?r?r.
Peki ülkemizde durum nedir yani doktorlar do?umhanede bir doula ile çal??maya s?cak bak?yorlar m??
Özel hastanelerdeki ço?u doktor doulalar? desteklerken baz?lar? pek s?cak bakm?yor. Devlet hastanelerinden söz etmiyorum bile, orada durum çok daha zor…San?r?m ne yapt???m?z? bilmedikleri için “benim i?ime kar??mayacaksa gelebilir” diyorlar. Bana bu cümle biraz komik geliyor.Do?umunda doula deste?i alan anne, her yönden daha rahat oldu?u için do?um çabuk ilerliyor, aç?lma, ?k?nma süreci k?sal?yor, komplikasyonlar olmuyor, müdahale azal?yor.Bu doktorlar için de iyi bir durum. Doulalar ço?ald?kça,do?umlara daha fazla girdikçe,doktorlarda do?umdaki faydalar?n? gördükçe her ?eyin daha kolay olaca??n? dü?ünüyorum.
Sizce bir anne neden bir doula ile çal??may? tercih etmeli en önemli 3 nedeni söyleyebilir misiniz?
Birincisi, do?um süreci özellikle ilk do?umsa biraz uzun sürer. E?iniz ya da anneniz bu süreç boyunca size yard?mc? olur ama sab?r, so?ukkanl?l?k, profesyonel bilgi, deneyim do?um sürecinde gereklidir. Hastanedeki hem?ire ve ebeler do?um süreciniz boyunca sizin yan?n?zda olamazlar yapmalar? gereken bir dolu i? vard?r ama doulan?z bilgisi, sevgisi ve deste?iyle do?umunuzun her a?amas?nda yan?n?zdad?r.
Yurtd???nda yap?lan çal??malarda doula deste?i alan annelerin do?um sürelerinin k?sald???, anestezi ve a?r? kesici ihtiyac?n?n azald??? ,annelerin do?umlar?n? çok daha pozitif ya?ad?klar?,epizyotomi,vakum, forceps ihtiyac?n?n azald???, bebeklerin daha sa?l?kl? olduklar? ve annelerini daha kolay emdikleri, annelerin ya?ad??? do?um sonras? depresyon oran?nda azalma oldu?u, müdahalesiz normal do?um oran?n?n artt???, daha az sezaryen ameliyat?na gereksinim duyuldu?u, daha az müdahale gereksinimi duyuldu?u kan?tlanm??t?r.
Kaynak:Continuous support for woman during childbirth.Database of Systematic Reviews 2011
Profesyonel bir doula ilaç d??? a?r? kesici yöntemler, accupressure, arometerapi, nefes teknikleri, do?um pozisyonlar? hakk?nda bilgilidir ve sizi aç?lma sürecinizde yan?nda getirdi?i tüm bilgileriyle destekler, yüreklendirir. Bedeninize ve bebe?inize güvenmenizi sa?lar. En önemlisi, do?um sürecinde babalar ne yapacaklar?n?, anneye nas?l destek olacaklar?n? bilemezler ya da pani?e kap?labilirler. Oysa onlar?n deste?i, anneye çok yard?mc? olur. Bir do?um destekçisi, babaya yard?mc? olarak neler yaparsa anneye iyi gelece?ini, yard?mc? olaca??n? anlat?r, yönlendirir, gerekti?inde geri çekilerek anneyle babay? yaln?z b?rak?r. Do?um alan?n?n mahremiyetini, kutsall???n? korur. Do?umun her sürecinde, her dönemecinde, verece?iniz her kararda sizin yan?n?zda size destek olur.
Doulan?n sorumlu olmad??? konular nedir peki yani s?n?rlar ne ?ekilde çiziliyor?
Doula,ebe ya da doktor de?ildir.Anneye ya da bebe?e medikal bir müdahale yapmaz, sa?l?k durumlar?ndan sorumlu de?ildir. Bir doula hiçbir zaman t?bbi destek sa?lamaz. Bunu ay?rmak gerekiyor.
Hamilelere vermek istedi?iniz bir tavsiye var m? önlerindeki süreçle ilgili?
Öncelikle e?leriyle beraber bir do?um kursuna kat?lmalar?n? tavsiye ederim. Benim ihtiyac?m yok, ne ö?renece?im demeyin. ?nan?n bu tür kurslar anne ve baba adaylar?na çok yard?mc? oluyor. Doktorlar?n? seçerken dikkatli olmal?lar, etraftan ald???n?z duyumlar tabii ki önemli ama sizin seçimlerinize sayg? gösteren bir doktor bulmal?s?n?z. En ba?tan do?ru sorular? sorarak, belki birkaç doktorla ön görü?me yaparak kiminle do?um yapaca??n?za, kimin tarz?n?n size daha yak?n oldu?una karar verin. Genelde anneler,doktorlar?yla do?um hakk?nda son haftalarda konu?uyorlar ve bazen hayal k?r?kl???na u?ray?p doktor de?i?tiriyorlar.Örne?in,siz epizyotomi olmak istemiyorsan?z doktorunuzu ona göre seçmelisiniz. Son anda “ben epizyo istemiyorum” derseniz ve bu müdahale doktorunuzun rutiniyse kaç?? yolunuz kalmaz. Bir önemli nokta ise do?um ekibinizi iyi seçmelisiniz. Do?umda yan?n?zda kimler olacak? Bu da dü?ünülmesi gereken çok önemli bir konu…
Doula olmak isteyen bayanlar ne yapmal?lar, kime ula?mal?lar.
Benim kat?lm?? oldu?um e?itime kat?labilirler.Türkiye’de ilk defa Do-um “Do?uma Haz?rl?k ve Do?um Sonras? Destek”‘te aç?lm?? olan bir e?itim program? var. Bu kursa kat?l?p doula olabilirler.Hatta Nisan ay?nda yeni bir kur daha ba?layacak. ?lgilenenler kaç?rmas?n derim…
Özge Dündar Ta?k?n
Kaynak: http://anneloji.com/archives/4626